POPÜLER YAZILAR
EN SON YAZILAR
EN SON HABERLER
CHECK UP RANDEVUSU AL

SAĞLIK REHBERİ

Atom tedavisi olarak da bilinen radyoaktif iyot tedavisi tiroid bezinin başlıca iki hastalığı olan hipertiroidizm (zehirli guatr) ve tiroid kanseri tedavisinde kullanılmaktadır.1940lı yılların başında ABD’de uygulanmaya başlayan ve ülkemizde de 1950’li yıllardan beri uygulanan bu tedavi uzun süredir bilinen ve başarı ile uygulanan bir tedavidir.

Medstar Kanser Merkezi Nükleer Tıp Bölümünden Nükleer Tıp ve Radyoloji Uzmanı Prof. Dr. Akın Yıldız, radyoaktif iyot tedavisi hakkında bilgi verdi. 
Tedavide amaç hasta hücrelerin ortadan kaldırılmasıdırTedavinin temel prensibi, tiroid bezinin hormon yapımında iyot kullanmasıdır. İyodun radyoaktif formu hastaya verilirse tiroid bezi bu iyodu da hormon yapımı için kullanır. Ancak radyoaktif iyodun yaydığı yüksek tahrip edici özeliği olan beta ışınları ile iyodu yoğun olarak tutan hücreler kalıcı hasar görür. Aşırı hormon salgılayan veya kontrolsüz çoğalan bu hücrelerin ortadan kalkması ile tedavi gerçekleşir.

Hipertiroidizmde (Zehirli Guatr) iyot tedavisi 

Zehirli Guatr, tiroit bezinin aşırı çalışmasına ve kana yüksek miktarda T3 ve T4 adı verilen tiroit hormonları salgılanmasına bağlı oluşur. Bu hormonlar normal koşullarda metabolizmayı dengeler ve hücre fonksiyonlarının düzenli çalışmasını sağlarlar. Zehirli guatrda ise vücudumuzdaki tüm fonksiyonlar hızlanır, bunun sonucu olarak kilo kaybı, çarpıntı, sinirlilik, uykusuzluk, aşırı terleme, halsizlik, titreme gibi bulgular ortaya çıkabilir. Zehirli guatrın farklı nedenleri vardır. Kanda tiroid hormon tahlilleri, ultrasonografi ve sintigrafi yöntemleri ile neden ortaya konulur ve buna yönelik tedavi planı yapılır. Hastalığa yol açan diffüz, nodüler veya multinodüler guatr uygun hasta ve doz seçimi sonrasında ağız yolu ile alınan tek bir kapsül ile tedavi edilebilir. Bazen ikinci veya üçüncü dozu uygulamak gerekebilir. Tedavi düşük dozlarda ve ayaktan uygulanır. Tedavi etkisi genellikle 1.5 aydan sonra başlar, 3 ayda tam etkisi oluşur, bu nedenle ek olarak bu süre içinde hastalara geçici olarak ilaç tedavisi de verilir. Bu süre içerisinde hastalar aralıklı kan tetkikleri ile takip edilir. Tedavi sonrası kalıcı hasar nedeniyle bezin salgıladığı hormonların yerine konulması gerekebilir. İlaç ve cerrahi diğer tedavi seçeneklerdir. Hangi tedavi veya tedavilerin uygulanacağına hastaya göre karar verilir. 

Troit kanserinde iyot tedavisi 

Radyoaktif iyodun diğer uygulama alanı tiroit kanseridir. Tiroid kanseri tanısı almış hastaların tiroit bezlerinin tamamı ameliyatla alınır. Ancak hemen tüm hastalarda geride ameliyat sırasında gözle görülemeyen ancak radyoaktif iyot sintigrafisi ile saptanabilen odaklar kalır. Geride kalan dokuda küçük kanserli odakların olma olasılığına karşın 1 cm üzerinde kanseri saptanan tüm hastalara radyoaktif iyot uygulanır. Bu işleme ablasyon veya yok etme adı verilir. Ancak kanser 1 cm altında ise radyoaktif iyot uygulanması tartışmalıdır, nüks riskine göre değerlendirme yapılabilir. Kanserli hastalarda ablasyon dışında diğer bir uygulama ameliyatla tam olarak çıkarılamamış veya kemik ve akciğer gibi uzak organlara veya lenf bezlerine yayılmış ya da nüks etmiş hastalarda tedavi amaçlı kullanımdır. Bu durumda daha yüksek dozlar verilir. Yüksek doz uygulamaları sonrasında hastanın 1-2 gün kadar duvarları kurşun zırhlı özel odalarda kalması gerekir. Hastaların yatış nedeni çevreye gereksiz radyasyon verilmesini engellemek içindir. Taburcu oldukta sonra da hastanın çevresindeki kişilere gereksiz radyasyon yaymasını engellemek için 10 gün süre ile bazı önlemler alınır. 

Radyoaktif iyot tedavisinin gebelik ve emzirme dışında uygulanmasına engel bir durum yoktur.Uygulaması kolay, etkin ve güvenilirliği kanıtlanmış bir yöntemdir.