Bebeğinizin Baş Çevresi Normalden Büyükse Dikkat!
21.09.2017Beyinde su toplanması anlamına gelen hidrosefali, genellikle çocuklarda ve 60 yaş üzeri kişilerde sıklıkla görülüyor. Her 500 çocuktan birinde ortaya çıkan sağlık sorununa; doğumsal anomaliler, erken doğuma bağlı beyin kanamaları, kafa travmaları, beyin tümörleri ve menenjit neden olabiliyor. Hastalık 2 ay ve üstü çocuklarda başın anormal büyümesi, baş ağrısı bulantı, kusma, çift görme, huzursuzluk, yürüme ve konuşmada gerileme ve nöbetler ile kendini gösteriyor. Medstar Antalya Hastanesi Beyin Sinir ve Omurilik Cerrahisi Bölümü’nden Op. Dr. Selim Hacısalihoğlu, hidrosefali ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Beyinde sıvı toplanması kafa içi basınca yol açar
Hidrosefali, beyin omurilik sıvısının dolanım yollarında tıkanıklık ya da beyin omurilik sıvısının yapımı ve emilimi arasındaki dengenin bozulmasına bağlı olarak gelişmektedir. Beyin odacıklarında genişleme ve artan kafa içi basıncına neden olur. Yenidoğanda, yaşına göre büyük ya da klinik muayenede artmaya devam eden baş çevresi, gergin ve kabarık bıngıldak, ayrılmış kafatası kemikleri, genişlemiş saçlı deri damarları beyinde su toplaması belirtileri arasında yer almaktadır. Yaşlılarda ise baş ağrısı, denge bozukluğu, idrar kaçırma ve bunama şikayetleri, beyin omurilik sıvısının emiliminin azalmasına bağlı meydana gelebilmektedir.
Tedavide amaç kafa içi basıncını normale indirmek
Hastalığın tanısında fizik ve nörolojik muayene ile birlikte US, BT, MRG gibi radyolojik inceleme de etkilidir. Hidrosefalinin esas tedavisi cerrahidir. Tedavide amaç kafa içi basıncına normale indirmek, beyin dokusu volümünü arttırarak zeka gelişiminin normal olmasını sağlamaktır. 5 ayı geçmiş çocuklarda bu hedefe ulaşmak daha zorlaştığı için tedavinin gecikmeden uygulanması çok önemlidir. Cerrahide uygulanacak şant işlemi ise 1.5 kilodan düşük ve 36 haftadan erken doğmuş bebekler için enfeksiyon riski bakımından tercih edilmemektedir.
Kafatasından küçük bir delikle tedavi gerçekleşiyor
Şant işlemi beyinde oluşan sıvının drenaj hızını, kafa içi basıncını düzenleyen ve sabit tutmaya çalışan, aynı zamanda da bu sıvının geri akımını engelleyen bir tüp sistemidir. Genel anestezi altında ameliyatla yerleştirilir. Kafatasına küçük bir delik açılarak şantın ucu beyin içindeki beyin omurilik sıvısının bulunduğu odacığa yerleştirilir. Daha sonra baş, boyun ve karın cildinin altından geçen bir tünel açılarak, şantın diğer ucu bu sıvının rahatlıkla emileceği karın boşluğuna veya kalp boşluğuna yönlendirilir.
Ameliyat sonrası düzenli kontrol gerekli
Hastalığın tanısı anne karnında konulabilmektedir. Böyle durumlarda; bebeğin mümkün olduğunca erken dönemde dünyaya gelmesi sağlanarak işlemin de en erken dönemde yapılması amaçlanmaktadır. Hastaların çoğunda şant ihtiyacı ömür boyu devam edebilir. Şant ameliyatı sonrası düzenli ve sık aralıklarla kontrol muayenesi yapılması önemlidir. Ameliyat bölgesinde ve şant hattı boyunca; kızarıklık ve hassasiyet, huzursuzluk, bulantı ve kusma, baş ağrısı, çift görme, ateş, karın ağrısı, havale geçirme durumunda mutlaka gecikmeden doktora başvurulmalıdır.