POPÜLER YAZILAR
EN SON YAZILAR
EN SON HABERLER
CHECK UP RANDEVUSU AL

HABERLER

Enfeksiyonlara Karşı Kanser Hastalarının Aşılanması

19.11.2015

AŞI NEDİR?

Belirli enfeksiyon hastalıklarından korunmayı sağlamak amacıyla, o hastalığa neden olan mikroorganizmanın tamamından veya bir kısmından, toksinlerinden veya rekombinant DNA tekniğiyle hazırlanan ve insan vücuduna verildiğinde bağışık yanıtı uyararak korunmayı sağlayan maddeye aşı denilir.

Mikroplar ile oluşturulan hastalıklara karşı vücut, bağışıklık sistemi ile yanıt verir. Bağışıklık sisteminin hastalık etkeni vücuda girmeden, yani hastalık gelişmeden, etkeni tanıması ve onu yenecek yanıtı geliştirmesi aşılamanın temel ilkesidir.

AŞI NASIL KORUR?

Aşılarla vücuda verilen maddelere karşı bağışıklık sistemi aynen hastalığın mikrobuna karşı verdiği cevabı verir ve koruyucu maddeleri (antikorlar) oluşturur. Oluşan bu antikorlar yıllarca vücutta kalır ve daha sonra “o” mikropla karşılaşınca hastalık yapmasına fırsat vermeden onu yok eder.

AŞININ YARARLARI NELERDİR?

Aşılar uygulandıkları kişileri o hastalıktan korur. Hastalıktan korunan kişiler mikropları diğer kişilere taşıyamayacağı için aşılanmamış kişilere de hastalığın geçişi engelleneceği için onlar da korunabilir. Hastalığın oluşmasını önlemek her zaman tedavi etmekten çok daha kolay ve anlamlıdır. Hastalıkları önleyeceğinden hastalıklarının yarattığı hasar ve maliyette önlenmiş olur.

AŞININ ZARARLARI (YAN ETKİLERİ) NELERDİR?

Aşılar sağladıkları büyük faydalara karşın bazı yan etkilere de sahiptir. Bunlar hastalığı geçirmeye kıyaslandığında çok daha hafiftirler. Yan etkiler sık değildir ama bu yan etkilerin içeresinde sıklıkla lokal (yerel) etkiler ön plandadır. Aşı yerinde hassasiyet, ağrı, sıcaklık artışı, kızarıklık ve vücutta ateş en sık görülen yan etkilerdir. Çok nadiren ağır yan etkiler oluşabilir. Yan etkiler her aşıya göre değişebileceğinden aşı özelinde doktorunuzdan bilgi almanız ve aşı sonrası beklemedik bir olay karşısında doktorunuza başvurmanız gerekir.

KANSER HASTALARI NEDEN AŞILANMALIDIR?

Kanser hastaları, hastalıkları ve hastalığı nedeniyle alınan ilaçların (kemoterapi) etkileri nedeniyle savunma (bağışıklık) sistemi zayıflamış olduğu için enfeksiyonlara duyarlı konumdadır. Enfeksiyonlar bu hasta grubunda daha çok görülürler ve daha ağır seyredebilirler. Bu yüzden bu tür hastalarda enfeksiyonlara karşı korunma özel öneme sahiptir. Aşılama bu hasta gruplarında ihmal edilmemeli aksine üzerinde ısrarla durulmalıdır.

KANSER HASTALARINDA AŞI NE ZAMAN YAPILMALIDIR?

Kemoterapi veya ışın tedavisi almıyorsa diğer erişkinler ile benzer zamanda, kemoterapi/radyoterapi alıyor ise yanıt beklenen düzeyde olmayabileceğinden bu dönemde yıllık olağan influenza (grip) aşılaması hariç aşılama yapılmamalıdır. Bu tür hastalarda aşılama kemoterapiden en az 2 hafta önce veya 3 ay sonra yapılmalıdır. Uygun olmayan dönemlerde yapılan aşılamalar dikkate alınmamalı, yapılmamış kabul edilmelidir.

HANGİ AŞILAR YAPILMALIDIR?

Kanser hastası terimi çok geniş bir grubu kapsamaktadır. Bu yüzden her hasta kendi özelinde değerlendirilmelidir. Grip ve pnömokok aşıları mutlaka yapılmalıdır. Erişkin aşılama şemasında olan tetanoz aşısı unutulmamalıdır. Hasta grubuna göre endike ise hepatit, Hemophilus influenza ve meningokok aşıları yapılmalıdır. Genel olarak bu hastalarda istisnalar hariç canlı, zayıflatılmış aşıların kullanımı (kızamık, kabakulak, kızamıkçık, suçiçeği, sarı humma, oral tifo, ve rotavirus aşıları), hastalığa yol açabileceğinden kontrendikedir, yapılmamalıdır.

HASTALARIN YAKINLARININ AŞILANMASI

Bu hastalara hizmet veren veya yakınları hasta olduklarında bu mikropları onlara bulaştırabileceğinden, bu kişilerin aşılanması çok önemlidir. Bu hastaların yakınlarına ve onlara hizmet veren sağlık çalışanlarına mutlaka önerilen aşı influenza (grip) aşısıdır. Bu yakın temaslılara (sağlık personeli dahil) rutin aşılar mutlaka yapılmalı ancak oral polio (çocuk felci) aşısı gastrointestinal yol ile etrafa yayılabileceğinden kontrendikedir, yapılmamalıdır. Canlı-zayıflatılmış kızamık, kızamıkçık ve kabakulak aşıları yakın temaslılara yapıldığında bu hasta grubu için risk teşkil etmez, su çiçeği aşısı ise nadir olarak kanser hastalarında hastalığa neden olabileceğinden yapılmamalıdır.